Gamifikacja to metoda kształtowania ludzkich zachowań w celu wywoływania innowacji, produktywności lub zaangażowania i skuteczny sposób motywowania pracowników. Z powodzeniem wykorzystuje się ją w automatyzacji magazynowania. W 2020 r. globalny rynek grywalizacji wyceniono na 10,19 mln USD, a do 2026 r. ma osiągnąć 38,42 mln USD.
Automatyzacja i nowoczesne technologie nie wyeliminowały siły roboczej w magazynach. Roboty nadal nie wykonują wszystkich zadań – pracownicy są niezbędni do kontroli i przeprowadzenia procesów, m.in. sprawnej realizacji zamówień internetowych. W nowoczesnych, hybrydowych magazynach e-commerce gamifikacja jest sposobem zapewnienia harmonijnej współpracy pracowników, maszyn i robotów. Jako koncepcja oparta na technologii polega na dodaniu gry lub elementu rywalizacji do codziennych zadań magazynowych jak picking, pakowanie. Grywalizacja zmienia wyśrubowane wymagania na model uznania i zachęty do wydajności, bazujący na wskaźniku dobrego wykonania pracy.
Zalety grywalizacji
Celem gamifikacji procesów magazynowych jest pozytywne wzmocnienie pracownika prowadzące do zwiększenia produktywności. Sprawny i zaangażowany zespół efektywnie pomaga organizacji w osiągnięciu jej celów. Operatorzy logistyczni korzystający z grywalizacji w automatyzacji odnotowują poprawę wydajności magazynu w zakresie 3-5%.
Raport International Journal of Logistics Research and Applications z udziałem managerów magazynów z Wielkiej Brytanii w 2020 r. wykazał wzrost poziomu morale, zaangażowania i poprawę produktywności pracowników po wprowadzeniu gamifikacji. W ankiecie z 2019 r. 89% respondentów stwierdziło, że ich zapał, konkurencyjność i wydajność znacząco wzrosły wskutek grywalizacji. Dzięki niej 82% ankietowanych czuje się szczęśliwszymi w pracy (badanie TalentLMS).
Aktualnie wykorzystanie grywalizacji w magazynie zaawansowanym technologicznie jest niezbędne. Codzienne zadania z wyzwaniami i feedbackiem to dla pracowników lepsza stymulacja zaangażowania i urozmaicenie monotonnych, codziennych zadań. Osadzanie ich w technikach grywalizacji pomaga im osiągać osobiste rekordy wydajności i maksimum potencjału.
Grywalizacja jest pomocna przy rekrutacji i pobudzeniu retencji, skraca czas szkolenia i onboardingu. Zapewnia większą przejrzystość w ocenie wydajności, szybszy dostęp do danych i monitoring testów porównawczych w czasie rzeczywistym. Przekłada się to na pogłębioną wiedzę na temat operacji magazynowych i identyfikowania nieefektywności, które wymagają optymalizacji. Można je skorygować, zanim staną się realnym problemem dla operatora. Także dla pracowników wiąże się z transparencją organizacji – ich działania są doceniane na bieżąco, nie muszą czekać na informację zwrotną bezpośredniego przełożonego, tylko otrzymują aktualizacje danych na swoje urządzenia mobilne i typu wearables o ustalonych porach.
Implementacja grywalizacji
Gamifikacja magazynu może przebiegać na wiele sposobów jak: coroczne mistrzostwa drużynowe, koncepcje podobne do gier wideo lub dynamiczne tablice wyników, grywalizujące całe doświadczenie pracownika, ukazujące moc najdrobniejszego jego działania.
Zgrywalizowanie magazynu nie oznacza wprowadzenia pracowników w żywą grę wideo. Automatykę gamifikuje się, dodając odpowiednie oprogramowanie i aplikacje z systemem celów i nagród, który sprawia, że przyziemne zadania wydają się grą, w której realizacja założeń łączy się z odznakami, cyfrowymi walutami, wirtualnymi gratulacjami, dodatkowymi przywilejami. Programy mogą zawierać kilka minigier, w które gra się w miejscu pracy (np. w stacjach roboczych), wykonując zadania magazynowe (np. sortowanie produktów do pudeł). Gry są prostymi, wirtualnymi reprezentacjami tego, jak szybko pracownik realizuje cel. Uczestnictwo w grze jest opcjonalne i może być anonimowe – to wybór pracownika.
W gamifikacji magazynu ważne są: równość, normalizacja danych i konfiguracja ram grywalizacji i wskaźników bezstronnie i bez uprzedzeń, zestawianie wskaźników porównywalnych np. transportu tego samego produktu lub o podobnych wymiarach i wadze, zachęcanie do pracy zespołowej i promowanie jej.
Wdrożenie grywalizacji wymaga czasu i zasobów, czasem napotyka trudności. Trzeba wziąć pod uwagę względy etyczne i predyspozycje indywidualne. W załodze znajdą się członkowie, których grywalizacja nie motywuje; może prowadzić do nieprzyjaznej rywalizacji, animozji, oszustw, urazów, wypalenia. Dlatego wdrożenie kultury konkurencji wymaga zaplanowania, odpowiedniej inscenizacji i zadbania o szczegóły, które tworzą doświadczenia, równoważą konkurencję i współpracę, eliminują marginalizację osób niechętnych grywalizacji, zapewniają sprawiedliwość wszystkim graczom. Wtedy proces integracji siły roboczej i wzrostu jej wydajności przebiega skutecznie, a rutynowa praca w magazynie staje się inspirująca i zdynamizowana.
Gamifikacja, fulfilment – sukces drużynowy
Automatyzacja umożliwia grywalizację zespołową. Standardy inżynieryjne pozwalają na bezpieczne wykonywanie prac bez koncentrowania się na tym, kto jest najszybszy. Skupienie się na pozytywach pracownika i na konkurowaniu ze standardem procedur operacyjnych i systemu LMS, a nie na wyścigu ze współpracownikami, prowadzi do większej skuteczności i sukcesu grywalizacji.
Wiele sklepów internetowych w okresie szczytów sprzedażowych zmaga się z dużą rotacją i wysokimi kosztami onboardingu pracowników. W przypadku korzystania z usług typu fulfilment to operator prowadzi rekrutację pracowników i zarządza pracą magazynu. Cały czas podejmuje różne inicjatywy zmierzające do wzrostu wydajności pracy. Grywalizacja pomaga wyznaczać cele i ustalać odpowiedzialność na poziomie indywidualnym i zespołowym. Zaangażowanie pracowników jest jedną z największych wartości tego nowatorskiego narzędzia. Może prowadzić do mniejszej rotacji personelu, co jest korzystne nie tylko dla wizerunku, ale i dla wyników finansowych firmy. Koszty pracy są jedną z największych pozycji w budżecie magazynu, dlatego poprawa produktywności to oszczędności dla partnerów.